Đông Dược Công Đức

NHỮNG BÀI THUỐC CẦN THIẾT CHO PHỤ NỮ CHUẨN BỊ SINH CON

ThS.BS. Nguyễn Trương Minh Thế

Giảng viên Khoa YHCT - ĐH Y Dược TP.HCM

1. Bài thuốc Sinh Hoá Thang: Uống ngay sau khi xuất viện về. Phụ nữ sau khi sinh thường được bác sĩ phụ sản dặn tích cực đi lại để tống sản dịch và kích thích nhu động ruột hoạt động trở lại, tuy nhiên, vấn đề này không hề đơn giản với các bà mẹ sinh mổ, vì vết thương ở dạ con rất đau, cộng thêm việc gây tê ở tuỷ sống lưng sẽ làm các mẹ cảm thấy choáng váng, đi lại khó khăn, việc hạn chế đi lại sẽ làm sản dịch bị ứ, nặng có thể gây nhiễm trùng, sốt… phải dùng kháng sinh, kháng viêm, nong cổ tử cung để lấy sản dịch…. Bài thuốc Sinh Hoá Thang trích trong Cảnh Nhạc Toàn Thư gồm các vị thuốc: Đương Quy, Xuyên Khung, Đào nhân, Gừng, Chích Thảo…, giúp phụ nữ sau sinh tống hết huyết ứ, tử cung co hồi nhanh chóng, nhiều sữa, cơ thể ấm áp, hết sợ lạnh, sức khoẻ nhanh phục hồi, ăn uống ngon miệng… bài thuốc này nên kết hợp với bài thuốc xông cửa mình thành phần gồm: Quế chi, ngũ trảo, Kinh giới, Bạch chỉ…. sẽ giúp khử được mùi khó chịu ở vùng kín mà dân gian hay gọi là “mùi bà đẻ”. 
 

 

2. Bài thuốc Thập Toàn Đại Bổ: Uống 3 - 4 tuần sau sinh. Đây là bài thuốc bổ mẹ lợi bé, giúp phụ nữ sau sinh mau chóng hồi phục sức khoẻ, da dẻ hồng hào, tăng tiết sữa, giúp mẹ ăn ngon ngủ tốt, chống rụng tóc, trị lạnh tay, lạnh chân thường gặp ở phụ nữ sau sinh. Thành phần gồm: Xuyên Khung, Đương Quy, Bạch Truật, Bạch Thược, Thục Địa, Nhục Quế, Hoàng Kỳ, Đảng Sâm, Cam Thảo, Bạch Linh.

3. Bài thuốc khử mùi hôi cơ thể - Mai Hoa Phấn (nách, bàn chân): dùng thoa bên ngoài trước và sau khi sinh. Đây là bài thuốc của danh y Đào Hoằng Cảnh có công dụng chữa mồ hôi ra nhiều, gây mùi khó chịu ở vùng da dưới cánh tay (nách), lòng bàn chân. Thuốc gồm các thành phần từ thiên nhiên như: Thiên mộc hương, Thiên trạch hương, Hoắc hương, Khô phàn… Có công dụng làm giảm tiết mồ hôi, diệt khuẩn và quan trọng nhất là phục hồi các tuyến mồ hôi dầu bị viêm do vi khuẩn nên khi dùng lâu dài có thể khử hoàn toàn mùi hôi vùng nách ở phụ nữ sau sinh và các trường hợp nặng mùi mạn tính khác.
 

 

4. Men và giấm: Phần lớn các mẹ sau khi sinh đều gặp phải một hoặc nhiều lần tình trạng tức sữa, đau ngực do tắc tia sữa. Nếu không giải quyết tốt sẽ dẫn đến mất sữa, áp xe vú gây đau đớn phải điều trị bằng kháng sinh rất vất vả… Nên khi các mẹ mới có dấu hiệu căng tức và sờ thấy có cục nhỏ ở ngực thì ngoài ở các biện pháp hút, vắt sữa, xoa bóp… các mẹ nên dùng dùng men nấu rượu và giấm trộn đều, đắp lên ngực trong vòng 15 - 20 phút rồi rửa sạch lại bằng nước ấm sẽ bớt căng tức và không bị tình trạng tắc tia sữa.
 

5. Bài thuốc đẹp da “trong uống ngoài thoa”. 

Đơn cử tiêu biểu là bài thuốc Dưỡng nhan Moringa được bào chế từ cây chùm ngây (Moringa Oleifera) và một số vị thuốc nam khác như chè vằng, ích mẫu, ngải cứu, đương quy…, uống trong vòng 4-6 tuần sau sinh, kết hợp với bài thảo dược đắp mặt Bạch Thiên Hoa chứa bạch chỉ, bạch liễm, bạch cập, bạch phụ tử, thiên hoa phấn sẽ giúp bổ âm, dưỡng huyết, điều chỉnh rối loạn nội tiết tố, tiêu trừ nám, tàn nhang, giúp làn da lấy lại sự tươi trẻ, mịn màn, sáng hồng tự nhiên trong thời gian ngắn nhất. 
 

Bài thuốc “trong uống ngoài thoa” từ chùm ngây và thiên hoa phấn

*Lưu ý phụ nữ vừa mới sinh xong, đặc biệt sinh mổ, cơ thể thường hay suy nhược, cho con bú thường xuyên sẽ bị đau lưng, mỏi vai gáy, dễ bị stress, nếu không được tẩm bổ và nghỉ ngơi đúng cách từ sau khi sinh, sẽ gây ra những hậu quả nặng nề về sau như da khô nám, tóc bạc sớm, kinh nguyệt không đều, sa tử cung, nội tiết tố suy giảm, mất ngủ, sức đề kháng suy giảm, xương khớp thoái hoá nhanh… Do đó chúng ta phải hết sức lưu ý chăm sóc họ trong giai đoạn 3 - 6 tháng đầu sau sinh. Chính việc điều dưỡng trong giai đoạn này sẽ quyết định đến sức khoẻ và sắc đẹp của các chị em để đạt được “gái một con” như ông bà chúng ta thường nói.